Contact

Altijd blij om mensen te mogen ontmoeten. Bel me of stuur me een mailtje.

Linus Vanlaere
Ieperstraat 51
8700 Tielt
vanlaere.linus@gmail.com
M 0496 47 30 14

Visie

Zorgethiek gaat over kwetsbaarheid. Dat houdt zowel fragiliteit of breekbaarheid in, maar ook raakbaarheid of sensibiliteit. Beide hangen samen, grijpen op elkaar in.

We zijn ethisch aanspreekbaar omdat we breekbaar zijn. Willen we zorgethiek handen en voeten geven, dan komt het erop aan om ruimte te maken voor kwetsbaarheid. Zo ontwikkel ik unieke perspectieven die mensen – weer of meer – zin doen krijgen in zorg en goesting om zich te engageren in zorgrelaties.

illustratie_visie

Zorgethiek

Zorgethiek wordt vaak verengd tot ‘ethiek in zorgverlening’. Toch is het eerste woord in zorgethiek geen verwijzing naar zorgverlening, wel naar ‘zorgen voor’. Dat slaat vooral op een praktijk: geven om iets of iemand, aandacht hebben voor, zich ergens om bekommeren, wat zich uit in-der-daad. We bekommeren ons om onszelf, onze kinderen, maar ook om het klimaat. We bekommeren ons – al of niet – om anderen, zij die verder van ons verwijderd zijn, in afstand of in leefwereld. We bekommeren ons – al of niet – om rechtvaardige structuren en om een eerlijke verdeling van middelen. Zorgethiek betreft het reflecteren over bekommernis, het stimuleren ervan, alsook stimuleren van het weloverwogen handelen vanuit bedachtzame bekommernis.

Zorgrelaties

De praktijken waar het in zorgethiek om gaat, die lijken evident in zorgverlening. Niets is minder waar. Ook zorgdragers zijn mensen ‘van vlees en bloed’. In een modus van ethische overdrive geraakt de raakbaarheid, de mogelijkheidsvoorwaarde tot engagement, aangetast en wat dan? Je bekommeren om iemand die jou niet respecteert of die je tegenstaat, hoe gaat dat? Zorgengagement stoot steeds op grenzen van binnenuit en van buitenaf. Tegelijk is zorg zonder engagement zielloos. Het leidt tot leeg formalisme en tot burn-out. Het komt echter ook niet terug ‘van moeten’. Moraliseren werkt contraproductief en is zelfs ethisch bedenkelijk. Door het te mogen hebben over dat waar we op stoten, ontstaat er ook (weer) ruimte voor de ander. Zorgethiek toont zich hier als een ethiek die goesting geeft en niet als een ethiek die engagement eist.      

Zorgorganisaties

Ook de context van zorgverlening is kwetsbaar. Er is veel ‘moeten’ – vanuit allerhande regels en procedures – en de tijd voor ontmoeten is beperkt. Er is ook veel dat moet gebeuren met weinig. Ook hier is het zaak om, samen met hen, te zoeken naar wat mensen (meer en beter) in staat stelt om zich te engageren in praktijken van ‘zorgen voor’. Soms betekent dit een ingrijpen in structuren zelf en daarvoor is er Transformatie in Zorg (www.transformatieinzorg.be), een verband van experten met ervaring in het ‘weer laten werken’ van organisaties. Soms betekent dit kiezen voor diepwerkende leertrajecten waarbij kennis en ervaring van deelnemers tot meer goesting en actie leidt, waar sTimul voor zorgt (www.vives.be/nl/stimul). In alle geval brengt het mee dat er in de zorgorganisatie ruimte wordt gemaakt voor kwetsbaarheid en dat leidinggevenden zich bekommeren om wat er voor hun mensen op het spel staat.

Zorgpolitiek

Natuurlijk zijn zorgorganisatie ingebed in de samenleving. De ruimte voor kwetsbaarheid binnen de samenleving en politiek, bepaalt in grote mate de ‘speelruimte’ van zorgorganisaties. Politiek bepaalt de spelregels binnen die ruimte. De wijze waarop ze dit doet is belangrijk. Zorgethiek moet beleidsmakers inspireren in hun denken over wat kwaliteit van zorg is en hoe relationele zorg alle kansen krijgt. Ook hier hebben we nog een weg te gaan …